De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) was een Nederlandse wet die in 2016 is ingevoerd. Deze wet had tot doel om te voorkomen dat werkgevers zzp’ers in dienst namen, maar ze toch als zzp’er lieten werken. Dit gebeurde vaak om loonkosten te besparen. Met de Wet DBA moesten opdrachtgevers aantonen dat er sprake was van een echt zzp-verband, en niet van een verborgen dienstverband.

De Wet DBA bevatte onder andere regels voor het gebruik van modelovereenkomsten voor zzp’ers. Opdrachtgevers moesten een modelovereenkomst gebruiken om aan te tonen dat er sprake was van een echt zzp-verband. Deze modelovereenkomsten werden opgesteld door brancheorganisaties.

De Wet DBA is in 2020 weer ingetrokken, omdat deze wet volgens veel zzp’ers te veel belemmeringen opleverde. Er is nu geen wetgeving meer die specifiek gericht is op het voorkomen van verborgen dienstverbanden tussen opdrachtgevers en zzp’ers. Wel zijn er nog steeds regels voor het aantonen van een echt zzp-verband, zoals de Wet werk en zekerheid.

Als opdrachtgever is het belangrijk om te weten of je DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) proof bent. Dit betekent dat je aan kunt tonen dat je geen verborgen dienstverband hebt met een freelancer of zzp’er, maar dat er sprake is van een echt zzp-verband. Het is belangrijk om DBA proof te zijn, omdat je anders te maken kunt krijgen met boetes en achterstallig loonheffingen. Maar wanneer ben je als opdrachtgever DBA proof?

1. Er is sprake van een echt zzp-verband: Om DBA proof te zijn, is het belangrijk dat er sprake is van een echt zzp-verband. Dit betekent dat de freelancer of zzp’er zelfstandig is en zijn of haar eigen bedrijf heeft. De opdrachtgever mag geen invloed hebben op hoe, wanneer en waar de freelancer of zzp’er werkt.
2. Er is geen sprake van verplichte beschikbaarheid: In een echt zzp-verband is er geen sprake van verplichte beschikbaarheid. De freelancer of zzp’er mag zelf bepalen wanneer hij of zij beschikbaar is voor werk. Als de opdrachtgever de freelancer of zzp’er verplicht om op bepaalde tijden beschikbaar te zijn, is dit een teken van een verborgen dienstverband.
3. Er is geen sprake van opleiding of begeleiding: In een echt zzp-verband is er geen sprake van opleiding of begeleiding door de opdrachtgever. De freelancer of zzp’er is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar professionele ontwikkeling. Als de opdrachtgever de freelancer of zzp’er opleidt of begeleidt, kan dit wijzen op een verborgen dienstverband.
4. Er zijn geen arbeidsvoorwaarden: In een echt zzp-verband zijn er geen arbeidsvoorwaarden zoals een salaris, vakantiedagen of een pensioenregeling. De opdrachtgever betaalt alleen voor het werk dat de freelancer of zzp’er levert. Als de opdrachtgever arbeidsvoorwaarden biedt, kan dit wijzen op een verborgen dienstverband.

Bovenstaande geldt inmiddels niet meer, maar waar moet je dan op letten?

Er zijn in Nederland geen specifieke regels voor het aantonen van een echt zzp-verband. Dit betekent dat er geen wetgeving is die specifiek gericht is op het voorkomen van verborgen dienstverbanden tussen opdrachtgevers en zzp’ers. Wel zijn er regels voor het bepalen of er sprake is van een verborgen dienstverband.

Als opdrachtgever moet je aantonen dat er sprake is van een echt zzp-verband en niet van een verborgen dienstverband. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een contract waarin afspraken worden gemaakt over de werkzaamheden, de betaling en de verantwoordelijkheden. Ook kan het helpen om te laten zien dat de zzp’er zelfstandig is en zijn of haar eigen bedrijf heeft.

Als je als opdrachtgever niet aan kunt tonen dat er sprake is van een echt zzp-verband, kan de belastingdienst bepalen dat er sprake is van een verborgen dienstverband. Dit kan leiden tot boetes en achterstallig loonheffingen. Het is daarom belangrijk om goed na te denken over hoe je samenwerkt met zzp’ers en om duidelijke afspraken te maken.